Jednostki pomocnicze

Na podstawie art. 5 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym, gmina może tworzyć jednostki pomocnicze: sołectwa oraz dzielnice, osiedla i inne. Jednostki nie posiadają osobowości prawnej. Jednostka pomocnicza gminy stanowi strukturę społeczno-terytorialną, która przejmuje na swoim terytorium realizację zadań publicznych, ułatwiając gminie wykonywanie jej zadań. Szczególną kompetencją, przysługującą wyłącznie sołectwom, jest dysponowanie funduszem sołeckim. Jednostka pomocnicza gminy może obejmować jedną miejscowość, część miejscowości lub kilka miejscowości. W jednej miejscowości może być ustanowione kilka jednostek pomocniczych.

Jednostkę pomocniczą tworzy rada gminy, w drodze uchwały, po przeprowadzeniu konsultacji z mieszkańcami lub z ich inicjatywy. Zasady tworzenia, łączenia, podziału oraz znoszenia jednostki pomocniczej określa statut gminy.

Organizację i zakres działania jednostki pomocniczej określa Rada Gminy odrębnym statutem, po przeprowadzeniu konsultacji z mieszkańcami. Statut może przewidywać powołanie jednostki niższego rzędu w ramach jednostki pomocniczej. Statut jednostki pomocniczej określa w szczególności:

   - nazwę i obszar jednostki pomocniczej,
   - zasady i tryb wyborów organów jednostki pomocniczej,
   - organizację i zadania organów jednostki pomocniczej,
   - zakres zadań przekazywanych jednostce przez gminę oraz sposób ich realizacji,
   - zakres i formy kontroli oraz nadzoru organów gminy nad działalnością organów jednostki pomocniczej.

W jednostkach pomocniczych powołuje się ich organy. W sołectwie działa zebranie wiejskie jako organ uchwałodawczy i sołtys jako organ wykonawczy, wspomagany przez radę sołecką.

Sołtysa oraz członków rady sołeckiej wybiera się w głosowaniu tajnym, bezpośrednim, spośród nieograniczonej liczby kandydatów, przez stałych mieszkańców sołectwa uprawnionych do głosowania. Sołtys korzysta z ochrony prawnej przysługującej funkcjonariuszom publicznym.
Ostatnie wybory sołtysów i rad sołeckich odbyły się w 2019 r. Kadencja trwa 4 lata i kończy się z chwilą wyboru nowych organów tj. 2024.
Nadzór nad działalnością sołectw sprawuje Rada Gminy i Wójt.

Na terenie Gminy Brzeźnica znajduje się 9 sołectw:
   1. Sołectwo Brzeźnica
   2. Sołectwo Chotków z przysiółkiem Studnice
   3. Sołectwo Jabłonów
   4. Sołectwo Karczówka
   5. Sołectwo Marcinów
   6. Sołectwo Przylaski z przysiółkiem Wojsławice
   7. Sołectwo Stanów
   8. Sołectwo Wichów z przysiółkiem Przyborze i Trojanówka
   9. Sołectwo Wrzesiny